Bài 28: Tích cực lực lượng – II
I. Cách phát huy sức mạnh của Xe
Để phát huy được uy lực của Xe bạn cần:
- Đặt Xe ở cột mở hoặc nửa mở (Hình 1 & 2).
- Đổi tốt để mở cột cho Xe (Hình 3).
- Chồng hai Xe ở cột mở (Hình 4 & 5).
- Dùng Xe chiếm lĩnh hàng Tốt (Hình 6).
- Chồng hai Xe ở hàng Tốt (Hình 7).
- Đặt Xe ở ô tiền đồn (Hình 8 & 9).
Hình 1: Xe trắng chiếm cột mở c (Cột mở là cột trống không có quân tốt nào nằm trên cột này).
Hình 2: Xe trắng gây áp lực lên tốt e7 qua cột nửa mở e (Cột nửa mở là cột chỉ có một Tốt nằm trên cột này).
Hình 3: Tốt thường hạn chế tầm hoạt động của Xe, do đó bạn nên đổi Tốt để mở cột cho Xe.
Hình 4: Trắng hoàn toàn kiểm soát cột mở c nhờ chồng hai Xe trên cột này.
Hình 5: Trắng gia tăng áp lực lên tốt e7 nhờ chồng hai Xe lên cột e.
Hình 6: Nếu bạn có Xe ở cột mở thì xâm nhập hàng tốt của phương. Trong cờ vua, người ta gọi là Xe ở thiên đường thứ 7.
Hình 7: Hãy chồng 2 Xe ở hàng 7 nếu có thể. Cặp Xe ở hàng 7 gọi là “lợn tham ăn” thường vét sạch hàng tốt của đối phương.
Hình 8 và 9: Đặt Xe ở ô tiền đồn sẽ giúp bạn làm chủ cột mở. Ô tiền đồn là ô mà tốt bên ta kiểm soát và ngược lại đối phương không có tốt kiểm soát ô đó.
Petrosian vs Pilnik, 1956
Anatoly Karpov vs Ulf Andersson
II. Cách phát huy sức mạnh của Tượng
Để phát huy được uy lực của Tượng bạn cần:
- Đặt Tượng trên đường chéo dài (Hình 10 & 11).
- Tránh đặt Tốt trên ô cùng màu với Tượng mình (Hình 12).
- Hãy đặt Tốt trên ô cùng màu với Tượng đối phương (Hình 13).
- Cố định Tốt đối phương trên ô cùng màu với Tượng.
- Nên đổi quân Tượng xấu.
Hình 10: Trong ván cờ Ý, trắng thường được bố trí Tượng ở đường chéo dài a2-g8. Tượng trắng đặt ở ô này gọi là “Cá mập trắng“
Hình 11: Đen bố trí Tượng ở g7 để kiểm soát đường chéo dài nhất bàn cờ.
Hình 12: Tượng bị hạn chế hoạt động khi có Tốt nằm trên ô cùng màu với nó. Tượng này gọi là “Tượng xấu”. Như hình dưới thì Tượng trắng d2 là tượng xấu do có bị tốt của mình hạn chế hoạt động, còn Tượng d6 là “Tượng tốt”.
Hình 13 và 14: Nếu đối thủ có Tượng trên ô đen mà bạn không có thì hãy đặt Tốt trên ô đen để hạn chế hoạt động của Tượng đối phương.
H13: Trắng bố trí Tốt trên ô đen để hạn chế Tượng d6.
H14: Đen bố trí Tốt trên ô trắng để hạn chế Tượng g2.
Hình 15 và 16: Tượng đối phương sẽ trở thành Tượng xấu nếu có nhiều Tốt nằm trên ô cùng màu với Tượng, nhất là khi những quân Tốt này bị cố định.
H15: Đen dịch chuyển Tốt để cố định những quân Tốt c4-d5-e4 trên ô cùng màu với Tượng d3.
H16: Đen tiến Tốt để cố định Tốt e4 trên ô cùng màu với Tượng
Hình 17: Tượng xấu có tầm hoạt động kém do bị tốt cản trở. Do đó, ta nên tìm cách đổi quân Tượng này.
H17: Tượng đen ở d7 là Tượng xấu do đó đen đi Td7-b5 để đổi quân Tượng này.
III. Cách phát huy sức mạnh của Mã
Để phát huy được uy lực của Mã bạn cần:
- Nhảy Mã hướng về khu trung tâm.
- Đừng nhảy Mã ra biên.
- Mã bọc thép.
- Mã bạch tuộc.
Hình 18: Mã ở khu vực gần trung tâm thì sẽ đi được nhiều ô và có thể nhanh chóng di chuyển đến các vị trí khác nhau trên bàn cờ.
Hai Mã trắng đứng gần khu trung tâm nên cơ động và đi được nhiều ô so với hai mã đen. Lưu ý rằng hai Mã trắng cũng phối hợp với nhau tốt hơn khi kiểm soát hoàn toàn bốn ô ở trung tâm .
Hình 19: Do không có tốt ở c7 hoặc e7 nên bên đen không dễ gì đuổi được quân Mã trắng khỏi ô d5. Quân Mã trắng này lại có tốt e4 bảo vệ nên gọi là Mã bọc thép. Trong nhiều trường hợp, quân Mã bọc thép có thể mạnh hơn cả Xe.
Hình 20: Mã trắng e5 là Mã bọc thép. Còn Mã đen e4 thì không phải Mã bọc thép vì trắng có thể đi tốt f3 đuổi Mã đen.
H20
Hình 21: Nếu quân Mã nằm ở ô tiền đồn và hàng 6 thì gọi là Mã bạch tuột.
H21: Mã trắng như vòi bạch tuộc kiểm soát các ô thuộc lãnh thổ bên đen.
Các khái niệm: cột mở, cột nửa mở, hàng tốt, ô tiền đồn, Mã bọc thép, Mã bạch tuột.
